คอนโดมิเนียมเข้ามาในชีวิตคนไทยมาตั้งแต่ปีพ.ศ. 2526 ถ้านับเวลามาถึงปัจจุบันก็ผ่านมาประมาณ 33 ปีแล้ว คอนโดมิเนียมคือที่อยู่อาศัยยอดนิยมสำหรับคนในเมืองเพราะจุดเด่นเรื่องความสะดวกสบายใกล้แหล่งความเจริญทั้งห้างสรรพสินค้า ระบบขนส่งมวลชน สถานศึกษา แหล่งงาน นอกจากนี้เมื่อพิจารณาทำเลที่ได้อยู่แล้วเทียบกับราคาก็ถือว่าถูกกว่าการซื้อที่ดินปลูกบ้านกลางเมืองหลายสิบเท่า

ปัจจุบันมีโครงการคอนโดมิเนียมเปิดใหม่เพิ่มมากขึ้น ความนิยมก็ยังคงมีต่อเนื่องตราบเท่าที่ธนาคารยินดีปล่อยสินเชื่อให้กับผู้บริโภค แนวคิดการย้ายเข้ามาอยู่เขตเมือง ( Urban ) ยังมีอยู่ต่อเนื่องเพราะแหล่งเงินแหล่งงานมักกระจุกอยู่ในเขตเมือง คนส่วนใหญ่อยากอยู่อาศัยในคอนโดมิเนียมโครงการใหม่ๆ แต่ต้นทุนการพัฒนาคอนโดมิเนียมนับวันมีแต่จะสูงขึ้นทั้งค่าที่ดิน ค่าก่อสร้างและค่าดำเนินงานต่างๆ ขนาดของห้องก็ต้องลดขนาดลงเพื่อให้ได้ราคาขายที่เหมาะสม ปัจจุบันเราจึงเห็นคอนโดมิเนียมขนาดไม่เกิน 30 ตร.ม. ที่เป็นขนาดยอดนิยม (นิยมเพราะราคา) ซึ่งขนาดห้องแบบนี้ในสายตาคนไทยด้วยกันอาจจะถือว่าอยู่ได้ แต่ในสายตาชาวยุโรปจะมองว่าคนไทยอยู่กันแบบเล็กๆ จังเลย

นอกจากขนาด 30 ตร.ม. แล้วตอนนี้คงไม่ใช่เรื่องแปลกที่เราเห็นคอนโดโครงการใหม่ตัดสินใจทำห้องขนาด 21 ตร.ม. ซึ่งเป็นขนาดเล็กที่สุด เหมาะกับการอยู่อาศัยคนเดียวในตอนที่ยังเป็นโสด แต่ถ้าเรามีแฟน แต่งงาน แล้วกำลังจะมีลูกอีก 1-2 คนแล้วละ เราจะต้องหาที่อยู่ใหม่ที่เหมาะกับครอบครัว การขยับขยายที่อยู่จึงเป็นเรื่องที่ต้องตัดสินใจกันอีกรอบ

แนวคิดในใจของพ่อแม่ครอบครัวเริ่มใหม่อาจจะอยากย้ายไปอยู่บ้านเดี่ยว ทาวน์เฮาส์เพราะมีพื้นที่กว้างขวางให้ลูกวิ่งเล่น แต่เมื่อหันมาพิจารณาทำเล ความสะดวกและราคาบ้านแล้วก็ต้องขอคิดดูก่อน ไหนจะค่าเดินทาง เวลาที่ใช้เดินทาง การออกไปอยู่ทำเลไกลที่ทำงานอาจไม่ใช่เรื่องสนุกนัก จึงทำให้พ่อแม่ยุคใหม่ตัดสินใจเลือกอยู่ในคอนโดมิเนียมในเขตเมืองกันมากขึ้น ยอมรับกับการอยู่ในพื้นที่เล็กลงแต่มีความสะดวกสบายมากขึ้น แต่ปัจจุบันเทรนด์การพัฒนาคอนโดมิเนียมมีแต่จะลดขนาดห้องให้เล็กลงเพื่อคงราคาขายให้อยู่ในจุดที่ขายออก ซึ่งห้องเล็กๆ ไม่ตอบโจทย์ครอบครัว ดังนั้นตัวเลือกที่เริ่มน่าสนใจคือ “คอนโดมิเนียมมือสอง สร้างมาหลายปี ทำเลดี ราคาถูกกว่าหรือเท่ากันกับโครงการใหม่ๆ แต่ได้ห้องขนาดใหญ่จุใจมากกว่า”

ตลาดคอนโดมิเนียมมือสองที่เคยมีแต่คนเบือนหน้าหนี ด้วยความเชื่อฝังหัวมาว่า “จะอยู่บ้านต้องอยู่บ้านใหม่ อย่าไปอยู่ที่ซ้ำทับใคร” แต่ปัจจุบัน โลกเปลี่ยนไปแล้ว ที่อยู่มือสองในทำเลดีๆ ราคาไม่แพงนั้นกลับมีความต้องการเพิ่มขึ้น

คอนโดมิเนียมที่มีอายุตึกมากเกิน 5, 8, 10, 20 ปีมักจะมีราคาขายต่อตารางเมตรถูกกว่าคอนโดมิเนียมใหม่ๆ อยู่แล้ว แต่อาจจะต้องแลกกับสภาพอาคารที่ดู ไม่ใหม่ ดีไซน์เก่า พื้น ฝ้าเพดาน ห้องน้ำ การแบ่งห้อง หน้าต่าง ระเบียงต่างๆ อาจจะดูเก่าไม่ทันสมัย ไม่มี facility สระว่ายน้ำ ฟิตเนส ซาวน่าอย่างคอนโดยุคใหม่ แถมบางแห่งก็ดูโทรมถ้านิติบุคคลดูแลไม่ดี แล้วแบบนี้มันจะน่าอยู่ได้ยังไง พูดไปก็เหมือนมีแต่ข้อเสีย แต่ข้อดีคอนโดมิเนียมมือสองก็มีหลายข้อ เช่นทำเลดีกว่าโครงการใหม่ๆ เพราะสร้างก่อน จึงได้อยู่บนที่ดินที่เจ๋งกว่า ในเมืองมากกว่า ใกล้สิ่งอำนวยความสะดวกมากกว่าเพราะสร้างมานานแล้วจึงมีโครงการพาณิชยกรรมผุดขึ้นตามจำนวนยูนิตของโครงการรอบข้างด้วย เหตุผลข้อที่สอง ราคาโดน เพราะสร้างก่อน จึงสร้างได้ด้วยต้นทุนต่ำกว่าทุกมิติ และข้อสุดท้ายคือ ขนาดห้องใหญ่กว่า เพราะ แนวคิดของผู้พัฒนาอสังหาฯ สมัยก่อนชอบเน้นความใหญ่ของห้อง หลายห้องนอน ห้องเล็กๆ ไม่มีใครซื้อ

ส่วนจุดด้อยต่างๆ ของคอนโดมิเนียมมือสองสามารถแก้ไขครับ เช่น

สภาพภายในห้องดูเก่า แก้ไขโดยการปรับปรุง Renovate เปลี่ยนพื้น ทาสีห้องใหม่ เอาเฟอร์นิเจอร์เก่าออก ใส่ดีไซน์ใหม่เข้าไป จากของเก่ากลายเป็นของใหม่ดูน่ารื่นรมย์ขึ้นมาทันที นอกจากภายในแล้วรวมถึงสภาพภายนอกอาคารดูเก่า แก้ไขโดยการเสนอนิติบุคคลให้ปรับปรุงเปลี่ยนแปลง แต่ถ้าไม่มีใครเอาด้วยก็ต้องเปลี่ยนความคิดและปรับปรุงภายในห้องของเราเองให้น่าอยู่ ส่วนพื้นที่ส่วนกลางก็ถือว่าเป็นแค่ทางผ่านเข้าบ้านเฉยๆ อย่างน้อยเปิดเข้ามาในห้องของเราเป็นสวรรค์ของเราก็เพียงพอ

ถึงแม้คอนโดมือสองไม่มีสระว่ายน้ำ ฟิตเนส ซาวน่า แต่ก็แก้ไขโดย พาลูกออกไปเปิดหูเปิดตาเล่นน้ำที่สวนน้ำ หรือสระว่ายน้ำแบบเก็บตังค์ที่อื่นแทน พาสามีภรรยาไปวิ่งออกกำลังกายหรือฟิตเนสข้างนอกแทนเปลี่ยนบรรยากาศ และคิดซะว่าเราจะได้ไม่ต้องเสียค่าส่วนกลางเพื่อดูแลบำรุงรักษาสระว่ายน้ำเหมือนอย่างคอนโดมิเนียมใหม่ๆ ด้วย นอกจากนี้ต้องทำใจไว้ว่าถ้าซื้อมาอาจจะขายต่อยาก(บางโครงการ บางทำเล) เพราะด้วยแนวคิดฝังหัวว่าคอนโดเก่าไม่มีใครอยากได้ คนส่วนใหญ่ชอบอะไรใหม่ๆ ปัญหานี้แก้ไขโดยการเตรียมพร้อมความคิดไว้เลยว่า ซื้อมาเพื่อไม่ขาย แต่เป็นการลงทุนระยะยาว สมมุติไม่อยู่เองแล้วก็ปล่อยเช่าได้ราคาไม่แพง มีกลุ่มลูกค้าที่ต้องการเช่าชั่วคราว นอกจากนี้การเป็นเจ้าของร่วมถือครองกรรมสิทธ์ที่ดินทำเลศักยภาพกลางเมืองก็ถือเป็นผลประโยชน์ที่เราหรือลูกหลานรอวันเก็บเกี่ยวผลผลิต ในอนาคตคอนโดมิเนียมของเราอาจจะมีการเปลี่ยนแปลงเป็นโครงการอื่นๆ อาจลงมติทุบทิ้งขายที่ดินแบ่งเงินกัน หรือปรับเปลี่ยนเป็นโรงแรมแบ่งผล ประโยชน์กัน ก็อาจเป็นได้

ผู้เขียนเป็นคนหนึ่งที่มีพอร์ตโฟลิโอการลงทุนคอนโดมิเนียมมือสองอายุอาคารเกิน 10 ปี ราคาต่อตารางเมตรไม่แพงที่อยู่ในทำเลในเขตเมือง ใกล้ห้างสรรพสินค้า ใกล้แหล่งงาน ซึ่งตอนซื้อมาแรกๆ ก็ไม่นึกว่าจะมีอนาคตเท่าไหร่เพราะตอนนั้นซื้อด้วยเหตุผลเพราะเพื่ออยู่เอง ไม่ได้คิดเหตุผลด้านอื่นอะไรมาก แต่ปัจจุบันแถวนั้นก็เป็นทำเลที่ต้องจับตามองรอลุ้นต่อไปว่าจะดีขึ้นแค่ไหน เพราะอนาคตมีแนวโน้มจะอยู่ใกล้ศูนย์กลางระบบขนส่งมวลชนขนาดใหญ่ ใกล้โครงการพัฒนาอสังหาทั้งออฟฟิศและศูนย์การค้า  ซึ่งก็ถือว่าไม่เสียดายที่ซื้อคอนโดมิเนียมมือสองแห่งนี้ เพราะนอกจากจะได้ใช้อยู่เองในเขตเมืองแล้ว เมื่อย้ายออกก็ปล่อยเช่าได้ง่ายเพราะติดกับแหล่งงาน และได้มูลค่าเพิ่มขึ้นตามเวลาและการพัฒนาที่เข้ามาใหม่ๆ ด้วย

ส่วนอีกเคสหนึ่งเป็นเรื่องราวของเพื่อนผู้เขียนที่ตัดสินใจซื้อคอนโดมิเนียมมือสองกลางเมือง ไม่ถึงล้านบาท อายุตึกและสภาพภายนอกเรียกได้ว่า เก่ามาก แต่ทำเลดี ใกล้ห้างใหญ่ แหล่งงานเพียบ เขาซื้อด้วยเหตุผลว่าเอาไว้อยู่เอง และค่าผ่อนเท่ากับค่าเช่าอพาร์ทเมนต์ สู้เอาเงินมาจ่ายให้ตัวเองดีกว่าเอาเงินไปให้คนอื่น ส่วนฟิตเนสพื้นที่ส่วนกลางไม่จำเป็นเพราะใช้สวัสดิการฟิตเนสของบริษัทแทน ผ่อนไปเรื่อยๆ ก็กลายเป็นการสะสมเงินไปในตัว ส่วนความสวยงามหรูหราไม่ค่อยจำเป็นเพราะเขาคิดว่าคอนโดมิเนียมนั้นเอาไว้อยู่นอนใกล้ที่ทำงานเฉยๆ เวลาส่วนใหญ่ก็อยู่นอกบ้านอยู่แล้ว ซึ่งก็ถือว่าเป็นแนวคิดที่น่าสนใจ

ส่วนอีกเคสหนึ่งเป็นครอบครัวรุ่นใหม่ เพิ่งแต่งงานและจะมีลูกในอนาคต ทั้งคู่ตัดสินใจซื้อคอนโดมิเนียม มือสอง ราคาไม่ถึง 2 ล้านบาท แถวสุขุมวิทโซน C ( อ่อนนุช-แบริ่ง) ขนาดห้อง 2 ห้องนอน กว้างใหญ่ วิวดี อยู่ในซอยเข้าไปลึก เงียบสงบ แต่สภาพตึกเก่าตามอายุ พวกเขาจึงตัดสินใจควักเงินเพื่อ Renovate ห้องใหม่ทั้งหมด จนกลายเป็นสวรรค์น้อยๆ ของครอบครัวใหม่ครอบครัวนี้

เหตุผลการตัดสินใจซื้อคอนโดมิเนียมมือสองแต่ละคนอาจจะแตกต่างกัน บางคนชอบทำเล บางคนถูกใจราคา แต่สิ่งที่ได้รับเหมือนกันคือที่อยู่อาศัยที่ราคาไม่แพงจนเป็นภาระทางการเงินที่หนักเกินไปสำหรับคนรุ่นใหม่ที่เพิ่งตั้งตัวหรือเริ่มครอบครัว ทำเลโครงการคอนโดมิเนียมมือสองที่ผู้เขียนขอแนะนำให้ครอบครัวยุคใหม่ลองศึกษาหาข้อมูลเพิ่มเติม ได้แก่ คอนโดมิเนียมมือสองแถวรัชดาภิเษก สุขุมวิท สีลม สุทธิสาร วิภาวดี พหลโยธิน เพราะเป็นทำเลที่มีโครงการคอนโดมิเนียมมือสองจำนวนมาก

วิธีการสแกนค้นหาคอนโดมิเนียมมือสองง่ายๆ ให้เข้าเว็บไซต์ google map ซูมเข้าไปที่ทำเลที่ต้องการแล้วค้นหาสถานที่ด้วย keyword คำว่า “condominium” ผลการค้นหาจะขึ้นเป็นชื่อคอนโดมิเนียมที่จุดสีแดงๆ ครับ เมื่อรู้จักที่ตั้งแล้วก็ลองไปเดินดูของจริง ติดต่อนิติบุคคลหรือค้นหาผู้ขายในเว็บไซต์ต่างๆ โดยพิมพ์ชื่อโครงการ ตามด้วยคำว่า “ขาย” เช่น “siam condominum ขาย” แค่นี้ก็จะพบประกาศขายของคอนโดมือสองแล้วครับ และถ้าไม่มีคนขายมีแต่คนประกาศให้เช่าก็อย่าท้อถอยครับ ลองโทรเข้าไปหาผู้ปล่อยเช่าคนนั้นว่าสนใจขายไหม ไม่แน่เจ้าของอาจเปลี่ยนใจอยากขายขึ้นมาก็ได้ครับ

ขั้นตอนการซื้อคอนโดมิเนียมมือสองนั้นไม่ยาก แต่บางคนอาจจะกังวลว่าไม่ได้ซื้อตรงกับโครงการจะเสี่ยงหรือเปล่า

ผมในฐานะคนซื้อคอนโดมือสองมาแล้วขอบอกตามตรงว่ามีความเสี่ยงมากกว่าซื้อกับโครงการ เพราะอาจจะมีมิจฉาชีพประเภทหลอกลวงให้โอนเงินค่ามัดจำไปแล้วหายต๋อม แต่ปัญหานี้ปิดความเสี่ยงไม่ยากครับ แค่ขอสำเนาโฉนดด้านหลังและขอดูบัตรประชาชนเจ้าของโฉนด แล้วเอาไปสอบถามที่นิติบุคคลโครงการนั้นๆ ว่าชื่อตรงกันหรือไม่ หรือรอบคอบมากที่สุดคือนำไปสอบถามกับสำนักงานที่ดินว่าบุคคลนี้เป็นเจ้าของทรัพย์จริงหรือไม่ หลังจากตรวจสอบความถูกต้องครบแล้วก็ค่อยดำเนินการทำสัญญาจะซื้อจะขายและวางมัดจำครับ มัดจำไม่ต้องเยอะมากครับ มัดจำแล้วแต่ตกลงกันเริ่มตั้งแต่ 10,000 บาทไปจนถึง 100,000 บาท (แต่ต่อรองมัดจำให้ต่ำไว้ก่อนครับจะดีสำหรับผู้ซื้อ) และหลังจากนั้นเราก็ทำเรื่องกู้กับธนาคาร ส่วนขั้นตอนต่อไปก็เหมือนการซื้อคอนโดกับผู้พัฒนาอสังหาฯ ขั้นตอนทั่วๆไปที่หาข้อมูลจากอินเทอร์เน็ตได้ครับ

คอนโดมิเนียมมือสองเป็นอีกหนึ่งทางเลือกในการอยู่อาศัย  เพราะข้อดีเฉพาะตัวที่เหนือกว่าคอนโดมิเนียมมือหนึ่งด้านราคาและทำเล ถ้าใครชอบแนวคิดที่เสนอไปและสนใจคอนโดมิเนียมมือสองแต่ยังมีคำถามสงสัยก็ลองอีเมลมาคุยกับผู้เขียนได้สไตล์สบายๆ ครับ

ขอให้เจอคอนโดมิเนียมที่ใช่สำหรับคุณ โชคดีครับ