รปภ.ตึกคอนโดมีสิทธิ์โบกรถบนถนนสาธารณะหรือไม่ ถ้าเกิดอุบัติเหตุใครจะโดนฟ้องข้อหาอะไรบ้าง
https://unsplash.com/photos/a-security-officer-walking-down-a-street-_D6rTxw4HAI
ในปัจจุบันเรามักพบเห็นภาพพฤติกรรมที่เจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัย (รปภ.) ของคอนโดมิเนียม อาคารสำนักงาน ห้าง เดินออกมา “โบกรถ โบกธงบนถนนสาธารณะ” เพื่อหยุดรถที่กำลังแล่นอยู่และเปิดทางให้รถจากภายในพื้นที่เอกชนเคลื่อนออกมา
ปรากฏการณ์นี้ดูเหมือนเป็นการบริการลูกบ้านและผู้ใช้อาคาร แต่ในความเป็นจริงกลับแฝงด้วยปัญหาหลายด้าน ทั้งความปลอดภัยของตัวรปภ.เองที่เสี่ยงจะถูกรถเฉี่ยวชน ตลอดจนการสร้างความสับสนให้แก่ผู้ใช้รถใช้ถนน และท้ายที่สุดยังอาจกลายเป็นการกระทำที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายอีกด้วย
กฎหมายที่เกี่ยวข้องโดยตรงคือ พระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. 2522 มาตรา 28 ที่บัญญัติไว้ชัดเจนว่า การทำให้ปรากฏสัญญาณจราจรหรือเครื่องหมายจราจรบนทางสาธารณะเป็นอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงานจราจรหรือผู้ที่ได้รับมอบหมายเท่านั้น บุคคลทั่วไปไม่มีสิทธิ์จะออกคำสั่งหรือทำท่าทางบังคับให้รถบนถนนหยุดหรือเคลื่อน เพราะนั่นถือเป็นการแสดงสัญญาณจราจรโดยมิชอบตามกฎหมาย อีกทั้งผู้กระทำยังอาจถูกลงโทษต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินหนึ่งเดือน หรือปรับไม่เกินสองพันบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ ตามบทกำหนดโทษในมาตรา 158 ของกฎหมายฉบับเดียวกัน
หากการกระทำนั้นก่อให้เกิดการกีดขวางหรืออันตรายแก่การจราจร ผู้กระทำอาจถูกพิจารณาดำเนินคดีในข้อหากีดขวางทางจราจร ซึ่งมีโทษปรับสูงขึ้นไปอีก
ที่สำคัญไม่เพียงแต่รปภ.ในฐานะบุคคลปฏิบัติหน้าที่เท่านั้นที่ต้องรับผิด หากการสั่งการให้รปภ.ออกไปทำหน้าที่ดังกล่าวเกิดจากนโยบายหรือคำสั่งของนิติบุคคลอาคารชุด บริษัทเจ้าของอาคาร หรือบริษัทที่ว่าจ้างรปภ. หน่วยงานเหล่านั้นอาจถูกมองว่ามีส่วนร่วมในการฝ่าฝืนกฎหมายจราจรด้วย และหากเกิดอุบัติเหตุขึ้น เช่น รถชนรปภ.หรือรถชนกันเพราะการหยุดรถโดยไม่มีเหตุ เจ้าของอาคารหรือนิติบุคคลอาจถูกเรียกร้องค่าเสียหายในทางแพ่งในฐานะผู้ว่าจ้างซึ่งละเลยไม่จัดให้มีมาตรการที่ถูกต้องตามกฎหมาย
ด้วยเหตุนี้ วิธีการที่เหมาะสมจึงไม่ใช่การส่งรปภ.ลงไปโบกรถบนถนนสาธารณะ แต่ควรดำเนินการภายในเขตพื้นที่เอกชนเท่านั้น เช่น การยืนโบกสัญญาณภายในทางออกโดยไม่ก้าวล้ำเข้าไปในผิวจราจร หรือจัดการปรับปรุงพื้นที่ทางเข้า-ออกให้มีความปลอดภัยมากขึ้น รวมถึงการติดตั้งอุปกรณ์เสริม เช่น กระจกโค้งหรือสัญญาณไฟที่อยู่ในเขตเอกชน ไม่ใช่บนถนนสาธารณะ
หากจำเป็นที่จะต้องให้มีบริการโบกรถอำนวยความสะดวก นิติบุคคลหรือฝ่ายบริหารอาคารควรประสานกับตำรวจท้องที่เพื่อขอความช่วยเหลือหรือคำแนะนำอย่างถูกต้องตามขั้นตอน ในบางพื้นที่ตำรวจสามารถแต่งตั้งผู้ที่ผ่านการอบรมเป็นผู้สนับสนุนงานจราจร (อาสาจราจร) ในช่วงเวลาที่กำหนด ซึ่งจะต้องเป็นไปตามกระบวนการที่ตำรวจกำหนด
ไม่ใช่อาศัยรปภ.ทำหน้าที่แทนเจ้าพนักงาน เพราะนั่นไม่เพียงเสี่ยงต่อชีวิต แต่ยังเสี่ยงต่อการถูกดำเนินคดีทั้งตัวบุคคลและนิติบุคคลอาคารที่อยู่เบื้องหลังอีกด้วย