ประเทศสโลวีเนีย (Slovenia) ตั้งอยู่ในยุโรปกลาง เมืองหลวงชื่อว่า ลูบลิยานา (Ljubljana) เป็นเมืองที่มีความน่าหลงใหลและมีเสน่ห์ มีพื้นที่เทียบเท่ากับจังหวัดนครราชสีมาของประเทศไทย ถึงแม้จะเป็นประเทศเล็กๆ บางคนอาจจะไม่คุ้นชื่อแต่ในเรื่องของสถาปัตยกรรมก็ไม่แพ้ประเทศใหญ่ๆ ในยุโรปอย่างแน่นอน

OFIS เป็นสถาปนิกชาวสโลวีเนียได้ออกแบบบ้าน ‘step level house’ ซึ่งเป็นที่อยู่อาศัยในเขตชายแดนระหว่างใจกลางเมืองและเขตชานเมืองของเมืองลูบลิยานา (Ljubljana) เนื่องจากความสูงที่แตกต่างกันระหว่างด้านหน้าและด้านหลังอาคารถึง 2.5 เมตร (8 ฟุต) จะถูกแบ่งออกเป็น ‘steps’ รวมถึงต้นไม้ในแต่ละชั้นด้วย พื้นผิวโดยรอบของอาคารถูกล้อมไปด้วยอิฐที่มีรูพรุนซึ่งให้ความเป็นส่วนตัวมาก ในขณะที่ด้านหลังตัวอาคารเป็นกระจกเปิดกว้างที่มองเห็นสวนส่วนตัว เพิ่มความเงียบสงบและเป็นส่วนตัวมากขึ้นด้วยการยกระดับด้านหลังบ้านให้สูงเพื่อป้องกันการมองเห็นจากภายนอก

ภาพจาก https://ofis.si/eng/projects/house/house_step_level.html

รูปแสดง elevation ของโครงการ Step level house

เจ้าของบ้านหลังนี้เป็นครอบครัวสองภาษา (Slovene-English) มอบโจทย์ให้ OFIS ออกแบบบ้านที่รองรับพื้นที่ห้องนั่งเล่นที่แตกต่าง พื้นที่โซนหนึ่งเป็นพื้นที่ต้อนรับแขกผู้มาเยี่ยมทักทายที่โซนชั้นล่างระดับเดียวกับพื้นถนนภายนอก และอีกโซนหนึ่งสงวนไว้สำหรับการใช้ชีวิตประจำวันของครอบครัวรวมถึงห้องครัวและห้องรับรองซึ่งอยู่ในชั้นล่างลงไปอีกหรือจะเรียกว่าชั้นกึ่งใต้ดินก็ไม่ผิด แถมยังมีการเชื่อมต่อไปยังลานและสวนภายนอกอีกด้วย

ถัดขึ้นมาอีกขั้นจะเป็นโซนห้องนอนของสมาชิกในครอบครัวและออกแบบให้เป็นที่พักสำหรับแขกอีกด้วย โดยในแต่ละชั้นจะมีระเบียงเป็นโซนของตัวเอง ความเป็นคู่ของฟังก์ชั่น (duality of functions) ของบ้านนั้นแสดงออกมาอย่างชัดเจนในส่วนต่างๆ เช่น ด้านหนึ่งเป็นพื้นที่รวมสมาชิกในบ้านทุกคนเข้าไว้ แต่อีกด้านหนึ่งเป็นช่องว่าง Void สำหรับโรงจอดรถและระเบียง พื้นที่อาคารสองส่วนมีการเชื่อมต่อกันด้วยสวนด้านหลัง และระเบียงที่แตกต่างกันไป

หน้าบ้านติดกับถนน มีทางเข้าสำหรับรถยนต์

หลังบ้านมีสวนส่วนตัว

รูปแสดง Section ด้านต่าง ๆ ของโครงการ Step level house

ทางขวาของรูปคือหน้าบ้าน มีทางรถยนต์เข้า ส่วนทางซ้ายคือสวนส่วนตัว

การออกแบบ Floor Plan แต่ละชั้น

ชั้น Underground มีโซนระเบียง พื้นที่นั่งเล่นชมวิวสวน ครัว ห้องน้ำ และพื้นที่ต้อนรับแขก มี wine cellar

ชั้น Ground มีลานจอดรถ โถงทางเข้า ห้องน้ำ ห้องนั่งเล่น ระเบียง

ชั้น 1 เป็นพื้นที่ส่วนตัวสำหรับสมาชิกในครอบครัว มีห้องนอนและห้องน้ำ

ชั้น 2 เป็นโซนสำหรับแขกมาพัก มีระเบียงส่วนตัว

บ้านหลังนี้ออกแบบด้วยแนวคิดที่คำนึงถึงความยั่งยืนและให้ความสำคัญกับสิ่งแวดล้อมที่แท้จริง เช่น ระบบระบายความร้อน (Heat recovery ventilation system) ระบบความร้อนน้ำใต้ดิน (Heat Pump Earth-Water) และระบบทำความเย็นบนเพดานเป็นการระบายความร้อนที่ติดตั้งในแผ่นพื้นคอนกรีต (Ceiling cooling system) ระบบฉนวนกันความร้อนสองชั้น (Double layer thermal insulation) และหน้าต่างกระจกสามชั้นทำให้มั่นใจได้ว่าปริมาณความร้อนสูงสุดจะถูกเก็บไว้ ระบบช่องเปิดตรงไปยังฝั่งแสงของดวงอาทิตย์

บันไดในบ้าน

โถงชั้นสำหรับสมาชิกในครอบครัว

ทางเดินเชื่อมนอกบ้านระหว่างชั้น Ground  ระดับถนนลงมายังสวนส่วนตัว

ภาพบ้านในยามค่ำคืน มีการจัดแสงให้ความรู้สึกอบอุ่น

เรียบเรียงบทความโดย: Junejune Sasithorn Wijitnukoonpradit

แหล่งที่มา

https://www.archdaily.com/928203/step-level-house-ofis-architects