ทุกครั้งที่เราเดินเข้าไปในสำนักงานขายคอนโดมิเนียมเรามักจะเห็นโมเดลจำลอง แต่เราเคยสงสัยกันไหมว่าโมเดลนี้เกิดขึ้นมาได้อย่างไร มีขั้นตอนการทำอย่างไร กว่ามันจะมาเป็นโมเดลให้เราดูได้นี่ผ่านกระบวนการอะไรบ้าง

ผู้เขียนก็สงสัยมาตลอดเช่นกันจึงหอบหิ้วชุดคำถามไปสัมภาษณ์คนทำโมเดลคนหนึ่งเพื่อเอามาฝากให้กับแฟนๆ www.Propholic.com กันในวันนี้ครับ คนคนนั้นก็คือคุณเป๊ก จาก Lattanun Model Maker หรือ LMM  ซึ่งอยู่ในวงการทำโมเดลนี้มาอย่างยาวนาน

สวัสดีครับคุณเป๊ก อยากให้แนะนำตัวเล็กน้อย และอยากรู้ว่าเรียนจบด้านใด และทำไมถึงมาทำธุรกิจรับสร้างโมเดลหรือ Model Maker ตรงนี้ได้?

สวัสดีครับ ผม ลัทธนันทน์ ภูมิวุฒิสาร (เป๊ก)

เรียนจบจากคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ปี พ.ศ. 2552 เริ่มหัดทำโมเดลมาตั้งแต่ตอนเป็นนิสิตเพราะช่วงนั้นอยากมีรายได้ระหว่างเรียนเลยรับจ๊อบและมันเป็นงานที่ใกล้เคียงกับสิ่งที่เรียนอยู่อีกด้วย ช่วงแรกก็มีรุ่นพี่ชวนไปทำครับ ภายหลังก็เริ่มรับงานเอง และทำต่อเนื่องมาเรื่อยๆ จนกระทั่งวันนึงมีความรู้สึกว่า การทำโมเดลนั้นเป็น Talent ของตัวเราเอง มีความถนัดและหลงใหลในการทำงานด้านนี้ ก็เลยต่อยอดงานนี้จนมาเป็นธุรกิจหลักในปัจจุบันครับ ทำอาชีพนี้มาประมาณ 13 ปีแล้วครับ

งานโมเดลอันแรกที่ทำแล้วได้เงินคืองานอะไร?

งานแรกที่ทำแล้วได้เงินคืองานทำแมสซิ่งโมเดล (Massing Model)

เป็นงานง่ายๆ ที่ช่วยรุ่นพี่คณะทำงานให้กับทีมวิจัยของมหาวิทยาลัย งานก็จะเป็นการตัดก้อนตึกเล็กๆ จำนวนมหาศาลเพื่อทำการสื่อสารว่าพื้นที่ออกแบบนั้น เหนือใต้ออกตกมีตึกหรือสถานที่สำคัญอะไรบ้าง เป็นงานแรกๆที่มีรายได้และรู้สึกว่าการทำงานพวกนี้สนุกจังเลย

ความสำคัญของการทำโมเดลคืออะไร?

1. เพื่อเป็นเครื่องมือหนึ่งในการออกแบบ

ในที่นี้จะขอยกตัวอย่างการทำ Massing Model คือ งานแบบจำลองสถาปัตยกรรมที่ไม่มีรายละเอียดอะไรมากนัก เป็นเหมือนแค่รูปทรงอาคารก้อนสีขาวเปล่าๆ จุดประสงค์เพื่อให้ทีมงานที่เกี่ยวข้องกับการสร้างโครงการ เช่น นักลงทุน เจ้าของโครงการ ทีมสถาปนิก ทีมวิศวกร ทีม Landscape วิศวกรด้านสิ่งแวดล้อม และฝ่ายอื่นๆ ได้มีสื่อเพื่อทำการพูดคุยให้เข้าใจร่วมกัน

ซึ่ง Massing Model ก็จะสามารถต่อยอดเกิดไอเดียเจ๋งๆ ขึ้นมาระหว่างที่ทำงานร่วมกันได้ เช่น ไม่ต้องทำตึกสี่เหลี่ยมตันๆ ก็ได้นะ แต่อาจจะตัด คว้าน บิด เสริม เพิ่ม ทำให้มีรูปร่างแปลกๆ ทำให้มันเป็นตึกที่เปิดโล่ง เปิดมุมมอง มีความเป็น Iconic หรือบิดหน่อยให้ตอบโจทย์ ให้ดูน่าสนใจ ดูน่าตื่นเต้น เป็นต้น

Massing Model จึงถือเป็นเครื่องมือสื่อสารสำคัญ โดยเฉพาะในช่วงเริ่มต้นของการสร้างโครงการขึ้นมาจะต้องมีการศึกษาความเป็นไปได้ของโครงการ (Feasibility Study) ต้องทำให้โครงการเป็นอย่างไรถึงจะได้กำไรหรือบรรลุเป้าหมายของเจ้าของ วางconceptและออกแบบให้สัมพันธ์กับบริบทโดยรอบทั้งภายในและภายนอก ทั้ง path,node,edge,district,landmark etc.

2. โมเดลช่วยให้การสื่อสารเข้าใจง่ายขึ้นหลายเท่า

ต้องเข้าใจความจริงก่อนว่าผู้ที่รับสาร เช่น ทีมงาน ลูกค้า ผู้ขาย ที่เป็นคนรับข้อมูลการนำเสนอสถาปัตยกรรมหรือ Architectural Presentation นั้นอาจจะไม่ได้เข้าใจวิธีคิดแบบสถาปนิก ไม่ใช่นักออกแบบ ไม่ใช่วิศวกรกันทุกคน เพราะฉะนั้นการนำเสนอจะต้องมีของที่เอามาโชว์แล้วเข้าใจง่ายๆได้ทันที ซึ่งโมเดลสามารถตอบโจทย์การสื่อสารแบบนี้ได้

ยกตัวอย่างเช่น คุณลูกค้าบางท่านมีเงินอยากจะสั่งสร้างบ้าน แต่เค้าดูแบบก่อสร้างแล้วก็ไม่เข้าใจ ถ้าจะให้ดูผังพื้น (floor plan) ดูรูปด้าน (elevation) ก็ยังไม่เข้าใจ เพราะนึกภาพจริงไม่ออก แต่ว่าโมเดลนั้นต่อให้ไม่มีพื้นฐานทางสถาปัตยกรรมหรือวิศวกรรมดูแล้วก็เข้าใจแน่นอน

แค่ดูโมเดลก็เข้าใจแล้วว่าบ้านเข้าทางนี้ออกทางนั้น ตึกสูงประมาณนี้ มีอะไรอยู่ในตึกบ้าง อันนี้คือ drop – off อันนั้นเป็นห้องนั่งเล่น ห้องน้ำ เมื่อดูโมเดลเข้าใจก็จะเกิดคำถามหรือไอเดียใหม่ๆ ให้กับดีไซเนอร์นำไปปรับปรุงเพื่อตอบโจทย์ลูกค้ามากที่สุด

3. โมเดลเพื่อการตรวจสอบความถูกต้องของงานออกแบบ

นอกจากนี้การสั่งทำ model ก็ยังมีประโยชน์เสริมขึ้นมาด้วย นั่นคือมีหน้าที่เอาไว้เช็คข้อมูลทุกด้านว่าสัมพันธ์กันหรือไม่

จากประสบการณ์ที่เคยเจอ มีกรณีที่แบบสถาปัตย์สวยงาม แบบ interior เรียบร้อย แบบวิศวกรรมสมบูรณ์ดี แต่ท้ายสุดแล้วคนทำโมเดลจะตรวจและรู้ว่าข้อมูลทั้ง 3 อันนี้มันไม่ sync กัน ไม่เชื่อมกัน เช่น บางทีอาจจะเกิดปัญหาพบว่าทำไมคานถึงโผล่ตรงกระจก ทาง model maker ก็จะแจ้งกลับไปยังผู้ออกแบบให้ทราบเพื่อแก้ไข ซึ่งปัญหาแบบนี้เกิดขึ้นได้ ดังนั้นการได้มีคนช่วยตรวจสอบงานก็เป็นผลประโยชน์หนึ่งที่ได้รับจากการสั่งทำโมเดลครับ

4. โมเดลมีประสิทธิภาพในการสื่อสารกับคนจำนวนมาก

แม้ปัจจุบันจะมีเทคโนโลยี VR (virtual reality) นำเสนอภาพแบบเสมือนสามมิติ แต่ก็ยังมีข้อจำกัดเกี่ยวกับ device ตัวแว่น VR ที่ใช้ดู ปัจจุบันยังไม่มีเทคโนโลยีที่จะสามารถทำให้คนหลักสิบหลักร้อยคนเข้าใจร่วมกันพร้อมกันได้ ซึ่งแตกต่างจากโมเดลที่สามารถทำให้คนจำนวนมากเข้าใจตรงกันได้ ดังนั้นโมเดลจึงยังคงเป็นสื่อที่มีประสิทธิภาพในการเข้าถึงคนจำนวนมากได้ดีแบบ 360 องศา เช่น การนำเสนอโมเดลในสำนักงานขาย ในพื้นที่จัดงาน event ลูกค้าและพนักงานขายหลายๆ คนก็สามารถใช้โมเดลสื่อสารกันได้พร้อมกันโดยไม่ต้องรอหยิบใส่แว่น หรือแม้กระทั่งสื่อดิจิทัลก็สามารถใช้โมเดลไปประยุกต์ร่วมได้เช่นกัน

ก่อนที่โมเดลคอนโดจะมาตั้งโชว์ในสำนักงานขายนั้นผ่านกระบวนการขั้นตอนยังไงบ้าง?

1. ประเมินราคาค่าทำโมเดล

เริ่มแรกสุด เมื่อลูกค้าสนใจอยากทำโมเดลก็ต้องให้ลูกค้าส่งไฟล์งานออกแบบและ requirement ต่างๆ กำหนดวันเวลาส่งมอบ บอกความต้องการพิเศษ ฯลฯ ให้กับ model maker เพื่อประเมินราคาก่อนว่าค่าทำโมเดลจะประมาณกี่บาท

ลูกค้าบางท่านจะมีความเข้าใจว่าการทำโมเดลนั้นจะมีราคาตายตัว ซึ่งเป็นความเข้าใจที่ยังไม่ถูกต้อง บางคนจะนึกว่าแค่บอกขนาดฐานกว้างคูณยาวแล้วก็น่าจะตีราคาได้นะ แต่จริงๆ ข้อมูลแค่นั้นยังไม่พอกับการตีราคา

ด้วยเหตุผลเพราะว่า เนื้องานมีรายละเอียดและต้นทุนที่ต่างกัน บางงานขนาดฐานใหญ่จริงแต่เป็นตึกสูงแค่ 2 เซนติเมตร หรือบางโมเดลฐานขนาดเท่ากระดาษ A3 (29.7×42ซม.) แต่ว่ารายละเอียดงานจัดหนักมากๆ อย่างหลังจึงมีราคาค่าจ้างที่สูงกว่า

ดังนั้นขนาดฐานจึงไม่สามารถบอกราคาค่าทำโมเดลได้

แต่ต้องส่งไฟล์งานมาให้คำนวณและแจ้งข้อมูลให้มากที่สุดก่อนถึงจะประเมินราคาได้ครับ

2. กำหนดรายละเอียดปลีกย่อย

ลูกค้ากับ model maker จะต้องคุยกันว่าอยากได้โมเดลแบบไหน, เป็นโมเดลสีหรือโมเดลขาวล้วน, ติดไฟหรือไม่ติด, อยากได้ลูกเล่นอะไรพิเศษไหม เช่น มีไฮดรอลิกเลื่อนได้ ตึกขยับได้ รถวิ่งได้ มีไอน้ำไว้เปิดตัวงาน grand opening ไหม, มี effect พิเศษอื่นๆที่ต้องการนำเสนอหรือไม่ เมื่อบรีฟงานทุกอย่างชัดเจนแล้วก็เข้าสู่ขั้นตอนการทำสัญญาจ้างงานและวางเงินมัดจำเสร็จ model maker ก็จะเริ่มงาน

3.การตรวจสอบงาน

ระหว่างที่ดำเนินการจัดทำโมเดลกันอยู่

เราก็จะถ่ายรูปรายงานความคืบหน้าเพื่อแจ้งให้ลูกค้ารับทราบ และเมื่อดำเนินการไปเกิน 50% ก็จะให้ owner เจ้าของโครงการและดีไซเนอร์เข้ามาตรวจงานพร้อมกันว่าถูกต้องหรือไม่

ใช่อย่างที่ต้องการหรือไม่ อยากจะเพิ่มหรือลดอะไรระหว่างนี้ไหม?

4. ตรวจครั้งสุดท้ายและส่งมอบ

เมื่อประกอบโมเดลเสร็จแล้วก็จะเป็นการตรวจ final รอบสุดท้าย ตรวจว่า architecture ถูกต้องครบถ้วนหรือเปล่า, สีของ finishing สีอาคาร สีวงกบ สี facade สี fin สีบานเกล็ด (louver) นั้นถูกต้องไหม

ส่วนของ landscape นั้นถูกต้องหรือเปล่า ติดไฟแบบนี้ไหม และเมื่อไม่มีปัญหาอะไรแล้วก็ส่งมอบงานให้ลูกค้าครับ

ขนส่งโมเดลยังไง ขนย้ายยังไงให้ไม่หักเสียหาย?

ปกติก็ใช้รถยนต์ขนส่ง มีตั้งแต่ 4ล้อไปจนถึงรถ10ล้อเลยครับ

โดยทาง model maker รู้วิธีว่าจะต้องขนส่งยังไงให้ไม่หักเสียหายกลางทาง โมเดลที่สูงมากๆกับโมเดลที่มีฐานมีขนาดใหญ่มากๆ จะมีวิธีการขนส่งที่ไม่เหมือนกัน เป็นต้น

owner บางท่านให้ทีมงานตัวเองมาขน บางครั้งการขนส่งเองก็มีเสียหายบ้าง เพราะว่าคนขนส่งอาจจะไม่รู้ว่าคนทำโมเดลประกอบฐานแบบไหน หรือมีลูกเล่นของโมเดลอะไรอยู่ตรงไหน ไม่รู้ว่าสายไฟต่ออย่างไร

คนทำโมเดลเองจะรู้ว่าจะต้องจับหรือถือตรงไหน

เช่น เทคนิควิธีการจับการยกวัสดุต่างๆ ก็ไม่เหมือนกัน วัสดุอะคริลิคจะมีความยืดหยุ่นในระดับหนึ่ง แต่ถ้าวัสดุอื่นก็ต้องพิจารณาเป็นอันๆ ไป แต่หลักทั่วไปคือ การยกโมเดลจำเป็นต้องยกโมเดลให้ฐานขนานพื้นพร้อมกัน โดยจะไม่ให้มีจุดใดเตี้ยกว่าเลย ถ้าคนนึงยกสูงกว่า แต่อีกคนยกเตี้ยกว่าก็จะเกิดความเสียหาย หักหรือบิดงอได้ครับ

ทาง LMM ก็มีบริการขนส่งโมเดลด้วยครับ ถึงแม้จะไม่ใช่งานที่เราทำ

แต่สามารถให้บริการขนย้ายโมเดลได้

งานทำโมเดลถือว่าเป็นงาน Craft งานหัตถกรรมหรือเปล่า?

ก็ถือว่าใช่ มันเป็นเหมือนงานช่าง งานฝีมือ บางคนก็อาจจะมองว่าปัจจุบันมันก็เลเซอร์คัทไม่ใช่เหรอ ก็แค่เขียนไฟล์ใส่คอมแล้วเอาเลเซอร์ยิงก็จบแล้ว…แต่ว่า…ไม่มีเครื่องประกอบนะ

สุดท้ายงานทำโมเดลก็ยังต้องใช้คนประกอบร่างอยู่ดี เหมือนต่อโมเดล Gunpla กันดั้ม ต่อโมเดล figure ต่างๆ แต่อันนั้นเป็นงานอดิเรกทำเพลินๆ ว่างก็นั่งทำแต่งานทำโมเดลตึกแบบนี้เป็นแบบ super active ต่อโมเดลกันทั้งวัน อดหลับอดนอนกันเลย (ฮา)

เคยเจอปัญหาในการทำงานอะไรบ้าง?

มีบ้างครับ เช่น

– สั่งงานผิด scale

เคยเจอลูกค้าสั่งโมเดลใหญ่เกินพอดี วางโมเดลแล้วเต็มพื้นที่สำนักงานขาย แม้จะย้ายโมเดลเข้าไปได้แต่แทบไม่มีที่นั่งกันเลย ใหญ่ซะจนคนใน Sale Gallery เดินไม่ได้ กลายเป็นเรื่องฮากันไป นี่ถือว่าแบบไม่ sync ในชีวิตจริง (ฮา)

เพราะตอนจ้างคนสั่งทำโมเดลเป็นคนอีกทีม ส่วนคนออกแบบสำนักงานอีกทีมนึง งานนี้ก็ต้องแก้ปัญหาเฉพาะหน้าโดยการเฉือนฐานทิ้งออกไปบางส่วนครับ

บางงานก็จะมีปัญหาเช่น ลูกค้าเข้าใจว่าโมเดลมันใหญ่แต่จริงๆ มันเล็ก หรือเข้าใจว่าโมเดลมันเล็กแต่จริงๆ มันใหญ่

– file งานที่ได้รับมีความผิดพลาด เช่นรูปด้านกับplanไม่สัมพันธ์กัน

ซึ่งลูกค้าควรต้องตรวจสอบไฟล์ก่อนส่งให้เรา เมื่องานต้นทางออกมาดีและทุกฝ่ายร่วมกันตรวจสอบทุกอย่างก็จะราบรื่น แต่ถ้ามีคนทำหน้าที่บกพร่องสักคนนึง งานที่เหลือก็จะล้มกันเป็นโดมิโน ดังนั้นไฟล์แบบ ซึ่งเป็นต้นน้ำที่ส่งมานั้นจึงมีความสำคัญมากๆ

– ปัญหาการประสานงานที่ไม่มีประสิทธิภาพ เช่น ตรวจงานไม่ละเอียดหรือมองข้ามในส่วนสำคัญที่ต้องบอกแต่ไม่ได้บอก

เมื่อตรวจสอบพบและสั่งแก้ไขหลายรายการตอนใกล้กำหนดส่งจะเกิดปัญหามาก

เนื่องจากงานโมเดลเป็นงานทำมือดังนั้นอาจจะไม่สามารถแก้ไขได้รวดเร็วทันใจเพราะเป็นงานที่ใช้เวลาสูง ดังนั้นการตรวจสอบที่ดีและสื่อสารกันล่วงหน้าก็เป็นสิ่งที่จำเป็นมากเพื่อบรรลุวัตถุประสงค์ร่วมกัน

ทำแต่ละโมเดลใช้เวลานานไหม และมีโมเดลที่เป็นที่สุดในด้านต่างๆ อันไหนบ้าง

ทำนานแค่ไหน ข้อนี้ตอบทันทีไม่ได้เพราะต้องขอดูไฟล์แบบก่อนถึงจะตอบได้

แต่ถ้าเร็วที่สุดจากสถิติที่เคยทำมาก็คือ

งานต้องใช้เวลา 2 สัปดาห์แต่เราต้องทำเสร็จภายใน 4 วัน เนื่องจากเป็นงานเร่งแต่กรณีนี้คือเราทำแบบทั้งวี่ทั้งวัน ทำงานแบบ 24 ชั่วโมงติดต่อกัน สลับกะกันไปตลอด จึงเสร็จทันและส่งมอบได้

ส่วนโมเดลที่ยาวที่สุดที่เคยทำมาก็ยาวประมาณ 7 เมตรครับ

งานจิ๋วที่สุดก็มี เป็นบ้านขนาดเท่าฝ่ามือ มีคนมาจ้างทำโมเดลบ้านเพื่อเอาไปถ่ายหนังโฆษณา เพราะเค้ามองว่าจ้างทำโมเดลนั้นต้นทุนถูกกว่าการสร้างภาพ3D ซึ่งเหมาะกับเนื้องานเฉพาะของเค้าที่ต้องการบริหารต้นทุน และเค้ามองว่าบางทีของ man-made มันก็อาจจะราคาถูกกว่าของที่เป็นเทคโนโลยี นี่ก็เป็นไอเดียที่เราเอาโมเดลมาประยุกต์กับแต่ละงานได้เช่นกันครับ

ส่วนงานที่ใช้เวลาทำนานที่สุด เป็นโมเดลของ developer เจ้าหนึ่ง ถือว่าเป็นงานโหดหินยากที่สุดเท่าที่เคยทำมา เพราะเป็นงานที่ลงรายละเอียดและพิเศษ ซึ่งปกติแล้วโมเดลจะทำจากวัสดุอะคริลิกหรือไม้บัลซ่า

แต่โมเดลของโครงการนี้ทาง owner บอกว่าให้ใช้ไม้สักของจริงทำ โดยนำไม้สักหนาๆ แล้วเอามาไสให้เป็นแผ่นบางๆ เพื่อทำโมเดลโดยเฉพาะ ซึ่งโมเดลนี้ใช้เวลาทำหลายเดือนถือว่ายาวนานที่สุดของสถิติที่ทีมผมเคยทำมา และโมเดลนี้ก็สูงใหญ่มากประมาณ 2.5 เมตร

มีคนจ้างทำโมเดลเพื่อจุดประสงค์แปลกๆ บ้างหรือเปล่า?

บอกเลยว่ามี! มีคนจ้างทำโมเดลบ้านกระดาษเพื่อจะไปเผาให้บรรพบุรุษ จ้างทำโมเดลเป็นทรงบ้านที่อากงอาม่าเคยอยู่และผูกพัน เขาไม่ซื้อบ้านกระดาษที่ขายทั่วไปมาเผานะ แต่สั่งทำโมเดลเพื่อไปเผาโดยเฉพาะเลย ซึ่งถือว่าเป็นความเชื่อส่วนบุคคลและตอบโจทย์เฉพาะของเขา

อีกกรณีคือมีคนจ้างทำโมเดลบ้านขึ้นมาก่อนเพื่อให้ซินแสตรวจฮวงจุ้ย เราก็ทำตามที่ลูกค้าต้องการโดยทำโมเดลตามแบบขึ้นมา 3 scheme แล้วให้ซินแสเลือกเลยว่าชอบอันไหนที่สุด

มีข้อแนะนำวิธีเก็บรักษาโมเดลอย่างไรให้อยู่ได้นานๆ? 

1. อย่าตากแดดจัด

ใน Sale Gallery บางที่ออกแบบให้มีช่องเปิดเยอะๆ รับแสงโดยตรง ถ้าเอาโมเดลไปวางตากแดดโดยตรงนานๆ ซึ่งวัสดุของโมเดลเป็นพลาสติก เป็นอะคริลิก เมื่อตากแดดตลอดวันมันก็ย่อมที่จะบิดงอได้ หรือสีที่พ่นอาจจะซีดจางลง หรือชิ้นส่วนเล็กๆ อาจจะงอเพราะเจอความร้อน

2. เลี่ยงความชื้น

นอกจากนี้โมเดลยังแพ้ความชื้น

บางที่เอาโมเดลไปตั้งอยู่ที่พื้นที่เปิด พื้นที่สาธารณะ หรือที่ที่ไม่มีหลังคาบัง เมื่อโมเดลโดนฝนสาดก็เกิดความเสียหายได้ เช่น หญ้าที่ปูพื้นก็ลอกออก ต้นไม้จำลองเจอน้ำก็พังเสียหายได้

3. ครอบฝาเพื่อป้องกันทุกสิ่งทุกอย่าง

ศัตรูของโมเดลอีกอย่างหนึ่ง คือ สัตว์ เช่น นก หนู แมลงสาบ มด จิ้งจก อึจิ้งจกตกใส่ก็เช็ดไม่ออกนะ บางทีก็มีแมลงบุกตึก เพราะโมเดลมันอุ่น มีมดเดินพาเหรดในคอนโดจิ๋ว ถ้าเจอแบบนี้ก็ต้องรื้อตึกเป่ามดออก (ฮา) แต่ปัญหาทั้งหมดนี้จะไม่เกิดขึ้นถ้าทำฝาครอบอะคริลิกใสเพิ่มด้วย

นอกจากนี้ฝาครอบยังป้องกันคนหรือเด็กน้อยสุดน่ารักได้ด้วย บางทีน้องเด็กๆ ชอบจับดึงโมเดลเล่น หรืออีกกรณีคือพนักงานขายเพลินกับขายมากจนเอาปากกาไปจิ้มสีก็ติดโมเดล

หรือบางทีก็เคยมีคนของโครงการปีนบันไดไปติดหลอดไฟบนเพดาน แต่พลาดแล้วหล่นลงมาใส่โมเดลเสียหาย จากประสบการณ์แล้วแนะนำว่าการใช้ฝาครอบช่วยลดความเสี่ยงได้เยอะเลยครับ

ถ้าสนใจเรียนทำโมเดล รับสอนทำโมเดลด้วยไหม?

ผมรับสอนทำโมเดล รับสอนครับ รับไม่อั้น! ไม่สนใจวุฒิการศึกษา ไม่สนใจอายุ แค่สนใจก็มาเรียนได้ แถมเรียนจบก็จ้างงานต่อด้วย เป็นงานพาร์ทไทม์ก็ได้ ไม่หวงวิชา เพราะจริงๆ แล้วอยากสร้าง community ของคนทำโมเดลด้วย ถ้าใครสนใจก็ติดต่อที่ด้านล่างได้เลย

งานทำโมเดลเป็นงานที่ต้องใช้ทักษะความรู้เชิงผสมผสาน เป็นงาน craft งาน creative มันเป็นงานที่ไม่ใช้แรงแต่ใช้เวลา งานไม่เหนื่อยแต่ใช้เวลามหาศาล เรียกได้ว่าทำงานในห้อง เหมือนห้องนั้นไร้กาลเวลา กว่าจะรู้ตัวก็ทำงานเพลิน หมดวันแล้วครับ

มีลูกค้าต่างประเทศจ้างทำโมเดลบ้างหรือไม่ ?

มีครับ เช่นลูกค้าจากประเทศลาว กัมพูชา เมียนมาร์ เวียดนาม อเมริกา และจีน ซึ่งเป็นโครงการในประเทศไทยนี่แหละแต่จะเอาไปขายที่ต่างประเทศ

อย่างตลาดในประเทศไทย ก็ได้รับความไว้วางใจจากลูกค้าชาวต่างชาติมากครับ

มีลูกค้าจ้างทำโมเดลบ้านส่วนตัวไหม?

จ้างทำโมเดลบ้านตัวเองก็มีเยอะครับ หลายครั้ง owner บอกให้ดีไซเนอร์ทำโมเดลไปให้ดูตอนออกแบบเสร็จด้วย owner เค้าจะดูโมเดลบ้านส่วนตัวด้วยความรักเพราะบ้านหลังนั้นเกิดจากเงินที่เค้าหามาเอง เกิดจากความเชื่อความหลงใหลและความต้องการเฉพาะตัวของเขาเอง แค่เห็นโมเดลเค้าก็รู้สึกดีใจแล้ว ถึงขั้นว่าขอโมเดลไปเก็บไว้เองเลย บางคนหลงรักโมเดลมากจนถึงขอให้ติดฟังก์ชันเพิ่มเติม ติดไฟ ซื้อที่ครอบปิดเพิ่ม ขอเพิ่มโมเดลรถยนต์ยี่ห้อที่ตัวเองต้องการไปใส่ไว้ในโมเดลด้วย ถือว่าเป็นความผูกพันระหว่างเจ้าของบ้านกับโมเดล

นอกจากนี้ก็ยังเคยมีลูกค้าให้ทำโมเดลรูปคนเพิ่มเข้าไปในโมเดลบ้านด้วย เค้าเอาภาพตัวอย่างมาให้ดูว่าอยากได้โมเดลคนทำท่าทางแบบนี้ เช่น มีคุณย่านั่งอ่านหนังสือ มีอาอี๊นั่งกินข้าวในห้องนี้ ถือว่าเป็น gimmick เป็นลูกเล่นเล็กๆ น้อยๆ ของโมเดลที่ทำให้เจ้าของบ้านรู้สึกภาคภูมิใจ บางคนก็เอาโมเดลบ้านใหม่ไปตั้งในบ้านเดิมเพื่อเป็นเป้าหมายในชีวิตร่วมกันกับครอบครัวว่าอีก 2 ปีจะได้อยู่บ้านใหม่หลังนี้กันแล้วนะ บ้านของเราจะเป็นแบบนี้นะ

มีวิธีหาความรู้ในการทำโมเดลยังไงบ้าง?

วิธีแรกสุดคือการลองผิดลองถูกก่อนเองเลย สมัยตอนเรียนที่คณะสถาปัตยกรรมก็ไม่มีคนสอนทำโมเดล ไม่มีอาจารย์สอนเรื่องนี้ เพราะอาจารย์ต้องการให้เป็น self-learning จะปล่อยให้นักเรียนไปเรียนรู้ทำกันเอง แต่ก็อาจจะมีรุ่นพี่ใจดีบางคนมาสอน หรือเพื่อนบางคนเคยเห็นวิธีการทำมาก่อนก็มาบอกเล่ากัน และเมื่อทำไปนานๆ ประสบการณ์ก็มีเพิ่มขึ้นจนกลายเป็นความชำนาญ ส่วนในระดับอาชีพยิ่งไม่ต้องถามหา เพราะไม่มีเลยที่เป็นความรู้แบบสาธารณะที่เปิดให้คนทั่วไปเรียนรู้ แต่อาจจะมีบางองค์กรที่สอนกันเองภายใน

วิธีที่สองคือ หมั่นดูงานตัวเอง และหมั่นดูงานคนอื่นทั้งในประเทศและต่างประเทศ ดูจากสื่อทั่วไปเช่น social media , youtube , pinterest, facebook, instagram เป็นต้น

วิธีที่สามคือ ลงทะเบียนคอร์สเรียนเพิ่มเติมที่เกี่ยวข้อง เพื่อทำให้งานของเราทันสมัยขึ้น มีประสิทธิภาพมากขึ้น ย่นระยะเวลาให้น้อยลง ทำให้ต้นทุนถูกลง เช่น ลงเรียนวิชาหล่อบล๊อกโลหะ บล็อกปูน, การแกะสลักไม้, การใช้ 3D printer ระดับสูง, การหล่อพลาสติก เป็นต้น พอเรามีความรู้มากขึ้นก็จะสามารถนำมาปรับใช้ได้มากขึ้น ความรู้เสริมทั้งหมดนี้ทำให้งานของเราเป็นมากกว่าการเอาแผ่นอะคริลิกมาต่อกันเป็นสี่เหลี่ยมธรรมดาๆ แต่จะสามารถทำให้เป็นรูปร่าง freeform ได้ และทำให้แตกต่างจากท้องตลาดทั่วไปได้

ไม่ว่าจะทำงานใดๆ ถ้าเราอยากให้ธุรกิจการงานของเราเติบโตขึ้นเพื่อเป็นหนึ่งในสายอาชีพนั้นๆ ก็ไม่ควรจะหยุดนิ่งอยู่กับที่ ต้องปรับเปลี่ยนปรุงปรุงอยู่เสมอโดยเอาองค์ความรู้หลายๆ ทางมาทำ ความรู้บางเรื่องอาจจะเป็นแค่ความรู้พื้นฐานของคนวงการอื่น แต่อาจจะใหม่และตื่นตาตื่นใจมากสำหรับวงการเราเอง ดังนั้นการที่เราสะสมองค์ความรู้ไว้เยอะๆ มันก็สามารถเอามาทำอะไรได้เยอะเหมือนกัน

เทคโนโลยี 3D printing จะเข้ามาทดแทนวงการ Model Maker ไหม?

ในความคิดเห็นส่วนตัวของผมมองว่า ทดแทนได้ แต่อาจไม่ 100%

ข้อจำกัดคือเรื่องต้นทุน เพราะ ปัจจุบันเครื่อง 3D printer นั้นพิมพ์ได้เนี้ยบเรียบร้อยก็จริงแต่ว่าต้นทุนแพงมากอาจสูงถึงหลักล้านบาท แต่เมื่อเทียบกับการจ้างคนไปต่อโมเดลนั้นยังถูกกว่ามาก

แต่ถ้าในอนาคตต้นทุนการทำ 3D printing ถูกกว่านี้ลงมากก็อาจจะทดแทนได้จริง

แต่อย่างไรก็ตาม มนุษย์เรามักจะมีความผิดพลาด Human Error ซึ่งก็อาจจะมองว่า เมื่อคนมี error งั้นก็ใช้เครื่องปริ้นต์เอาเลยสิจะได้ไม่ผิดพลาด แต่…ถ้าความผิดพลาดนั้นไม่ได้เกิดจากคนทำโมเดลแต่เกิดจากลูกค้าที่ต้องการแก้ไขแบบด่วนขึ้นมาหล่ะ จะทำยังอย่างไร?

ถ้าจะแก้ไขแบบระหว่างทางก็เท่ากับว่าต้องฉีดเส้นวัสดุปริ้นต์กันใหม่ กลับไปเริ่มตั้งแต่ศูนย์ใหม่อีกครั้ง แตกต่างจากการทำโมเดล แบบทำมือที่สามารถปรับเปลี่ยนได้เฉพาะส่วนที่ต้องการแก้ เช่น ฉีกส่วนที่ผิดออกแล้วแปะตัวใหม่เข้าไปแทน แค่นี้งานก็จบ เพราะข้อดีของโมเดลทำมือคือแก้ไขบางจุดได้ ไม่ต้องทำใหม่ทั้งหมด

แต่ทั้งนี้เราก็ไม่ได้ปฏิเสธการมาของเทคโนโลยี 3D printing เพราะปัจจุบันงานที่ทำอยู่ก็ประยุกต์ใช้ 3D printing อยู่เช่นกัน เช่น งานที่รู้สึกว่ายากเกินที่มือมนุษย์จะทำได้ หรือ ชิ้นงานที่ต้องทำซ้ำมหาศาล

เช่น หัวเสาโรมัน100ต้น ถ้าจะมานั่งทำมือเองทุกชิ้นก็จะเสียเวลานาน ไม่ตอบโจทย์ลูกค้า เราจึงเลือกใช้การพิมพ์จากเครื่องปริ้นต์สามมิติเอาเลยจะง่ายกว่าในบางขั้นตอน

แม้ในอนาคต 3D printing จะดีขึ้น ราคาถูกขึ้น ก็อาจจะทดแทน model maker ได้ อาจมีบางอย่างที่มนุษย์แพ้-machineชนะ แต่บางอย่างมนุษย์ชนะแต่ machine แพ้

อยู่ที่ว่าจะปรับตัวกันอย่างไร ยกตัวอย่างเช่น ปัจจุบันเทคโนโลยีทำภาพ perspective หรือภาพศิลปะใดๆ ก็สามารถทำด้วยคอมพิวเตอร์กันได้หมดแล้ว แต่ทำไมคนที่ขายภาพวาดด้วยมือยังขายได้ราคาที่แพงมหาศาลอยู่ ฉันใดก็ฉันนั้นครับ อยู่ที่การปรับตัวและสร้างจุดขายของแต่ละคน ซึ่งมนุษย์มีความยืดหยุ่นมากกว่า machine แน่นอน

การทำโมเดลมันมีเรื่องของสุนทรียภาพเข้ามาเกี่ยวข้องด้วย บางทีการทำให้เหมือนเป๊ะทุกอย่างตามแบบ 100% แต่ไม่ได้เติมจิตวิญญาณเข้าไปด้วย งานที่ออกมามันก็จะยังไม่ใช่งานที่ใช่ บางครั้งงานมันต้องมากกว่าจริง เหนือจริง บางอย่างก็ต้องน้อยกว่าจริงบ้าง เพื่อให้งานนั้นสื่อถึง key concept ของดีไซเนอร์ออกมาให้ได้ การคำนึงถึงสุนทรียภาพคือหัวใจของการทำโมเดลในฐานะ model maker ครับ

คิดว่าจะทำอาชีพวงการ Model maker นี้ถึงเมื่อไหร่?

คงจะทำไปเรื่อยๆ จนกว่าเกษียณครับ เพราะว่ามันเป็นความสุขกับความตั้งใจของชีวิตไปแล้ว การเป็น model maker นี้เป็นสิ่งที่เราถนัด และพื้นฐานของเรามาจากการเป็นนักออกแบบและเรียนจบสถาปัตย์มา เมื่อคุยกับดีไซเนอร์ด้วยกันก็เข้าใจกัน คุยภาษาเดียวกัน ยังมีความสุขและอยากค้นหาในวิถีนี้ต่อไปครับ

อนาคตคิดว่าอยากจะทำอะไรเพิ่มเติมอีกไหม?

ผมอยากพัฒนางาน architecture presentation ที่ครบวงจร ให้มีหลายรูปแบบมากขึ้น เป็นแบบ one-stop service  มีทั้งโมเดล, ภาพ perspective, VR, Hologram, ทำ Projection ซึ่งจริงๆ ก็เกือบจะลงทุนแล้วแต่ COVID-19 มาก็เลยพักโปรเจคไว้ก่อน (ฮา)

ในอนาคตตลาดอสังหาริมทรัพย์ก็จะกลับมารุ่งเรืองได้อยู่แล้ว แต่ถ้าจะกลับมาแล้วทำโมเดลแบบเดิมๆ มันก็ไม่สร้างความว้าวให้กับตลาด ถ้ากลับมาทั้งทีต้องกลับมาแบบยิ่งใหญ่หรือแปลกใหม่กว่าเดิม เช่น โมเดลที่เป็นภาพกราฟิก , โมเดลแผ่นใสมองทะลุเห็น floor plan ภายในได้ด้วย, โมเดลที่เปิดกลางตึกมองเห็น section ข้างในได้,  โมเดลมีแสงสีเสียง, โมเดลขยับได้ด้วยระบบไฮโดรลิกซึ่งที่ต่างประเทศทำกันมานานแล้วและเป็นสิ่งที่ลูกค้าคนซื้ออยู่เองเค้าก็อยากเห็นอะไรใหม่ๆ ให้เป็นสตอรี่เล่าขานต่อกันได้โดยไม่เบื่อ

ภาพตัวอย่างงานโมเดลที่ทีมงาน LMM เคยทำมา

บ้าน

วัด

โรงเรียน

คลับเฮาส์หมู่บ้านจัดสรร

โมเดลภายในบ้าน

โรงแรม

คอนโดมิเนียม รวมถึงงาน Landscape ต่างๆ

ร้านกาแฟ

โรงพยาบาล

อาคารสำนักงาน

สถานที่ราชการ

โครงการของภาครัฐ

สนใจจ้างทำโมเดล / เรียนทำโมเดลกับ LMM Lattanun Model Maker  

กรุณาติดต่อ lattanun_p@hotmail.com

Facebook: Pek Poomvuttisan https://www.facebook.com/pek.poomvuttisan